Een overleg onder een eeuwenoud beschilderd plafond. Lunchen in een overwelfde kelder. Sinds september 2021 zit ons bureau in ‘Het Groote Huys’ aan de Westhaven in Gouda. Een prachtig monumentaal pand in de historische binnenstad, met een interessante geschiedenis. Zo werd hier ooit bier gebrouwen en werden er eeuwenlang scheepstouwen gevlochten.
Steen wordt hout
In 1361 legde een grote stadsbrand een groot deel van Gouda in de as. De meeste gebouwen waren in die tijd nog gemaakt van hout. Het stenen gebouw op het huidige adres Westhaven 65 is waarschijnlijk kort na die grote brand gebouwd. Een woonhuis van steen was in die tijd nog uniek; het pand is naar verluidt het oudste stenen huis van de stad.
Bier en olie
In de eeuwen die volgden had het gebouw verschillende bestemmingen en is het vaak aangepast. Tussen 1475 en 1480 werd achter het woonhuis een bierbrouwerij gebouwd. Het was niet de enige bierbrouwerij in de stad; alleen al aan de Westhaven zaten er 33.
In de eerste helft van de zestiende eeuw kreeg het woonhuis een trapgevel en een overwelfde kelder. Die trapgevel is begin negentiende eeuw afgeschuind en van een lijst voorzien. In 1553 werd in de brouwerij een oliemolen geplaatst. Daarmee kon olie uit zaden worden geperst.
Scheepstouwen
De olieproductie was van korte duur. In 1563 werden het woonhuis en de brouwerij gekocht door een zeilmaker. Hij liet de brouwerij slopen en vestigde in het huis een zeil- en tuigmakersbedrijf. Hier werden touwen gevlochten voor schippers. Terwijl de touwen gevlochten werden, slepen de schippers hun messen en priemen aan de gevelstenen van het pand. De sporen daarvan zijn nog steeds goed te zien.
Het plafond van de achterkamer van het gebouw werd in 1630 beschilderd door Anthonie Hendricks. Hij decoreerde ook de Oude Kerk in Amsterdam en Huis ten Bosch in Maarssen.
Met uitzondering van de periode van 1912 tot 1930, toen in het pand een hoedenmaker zat, hebben er tot 1990 altijd zeilmakers in gezeten. Het gebouw lag daarvoor op een gunstige plek. De Westhaven verbindt de Hollandse IJssel, waar schepen vroeger de stad binnenvoeren, en de Gouwe. Het Grote Huys staat onder Gouwenaren ook wel bekend als ‘Huize Endenburg’, naar de zeilmaker die er van 1930 tot 1990 zat.
Kantoorruimte
Sinds 2000 doet het Groote Huys dienst als kantoorruimte. Daartoe is het pand grondig gerenoveerd. Er werden enkele moderne elementen toegevoegd, zoals metalen deuren en wenteltrappen. Maar veel van de originele elementen, zoals de houten kapstructuur en de plafondschilderingen, bleven bewaard.
