Het jaar waarin we ons twintigjarig bestaan vierden is ten einde. Daarmee zijn we aanbeland bij het laatste blogartikel in de serie ‘twintig over twintig’. In deze laatste editie is het de beurt aan Steffart Buijs. Hij was destijds de eerste medewerker van Leene.txt (zoals we toen heetten) en is inmiddels alweer vele jaren een van de aandeelhouders en roergangers van Leene Communicatie. In twintig vragen blikt Steffart terug op twintig jaar Leene Communicatie én kijkt hij naar wat de ontwikkelingen binnen ons vak betekenen voor de komende twintig jaar.
1. Wil je je eens voorstellen?
Ik ben Steffart Buijs, 45 jaar, vader van vijf kinderen en getrouwd met Marélien. Ik woon in Bleiswijk, maar heb in het verleden ook in Gouda gewoond. Daar zit ook Leene Communicatie, het mooiste en beste communicatiebureau van Nederland. Samen met Peter van Apeldoorn en Frans Petersen geef ik leiding aan het bureau. Mijn professie is alles wat met pers, media en strategische communicatie te maken heeft.
2. Hoe lang werk je al bij Leene Communicatie?
Sinds 1 januari 2004. Op 1 december 2000 startte Job Leene als zelfstandig tekstschrijver met Leene.txt, dat later is omgedoopt tot Leene Communicatie. Job en ik kenden elkaar van communicatieadviesbureau BIKKER, waar we eind jaren ’90 collega’s waren. Toen Job het alsmaar drukker kreeg, vroeg hij mij erbij te komen. Ik was dus zijn eerste werknemer en kort daarna zijn compagnon. We zaten toen nog op een soort hooizolder van een voormalig koetshuis op het Zwaansgat, op letterlijk een steenworp afstand van ons huidige kantoor.
3. Wat doe je binnen het bureau?
Ik geef op dagelijkse basis mede leiding aan het bureau. Daarbij ben ik vaak de aanjager van verandering, vernieuwing en verbetering. Dat soort mensen, dus mensen die dingen in beweging brengen en houden, heb je als bureau nodig. Want stilstaand water stinkt, zeg ik altijd. Maar ik besef maar al te goed dat iedereen allang gillend was weggerend als er in de leiding alleen maar mensen hadden gezeten zoals ik. Dat zorgt voor veel te veel dynamiek. En dat is ook waarom het met Job altijd zo goed werkte. Ik ben een ondernemer die gedijt bij reuring en Job is een vakman die gedijt bij rust. Gelukkig houden ook mijn huidige compagnons en ik elkaar goed in evenwicht.
Ik probeer actief contact te houden met opdrachtgevers, over de issues waarmee zij worstelen en de behoeftes die daar zitten. Verder werk ik ook zelf voor opdrachtgevers. Daarbij gaat het vaak om strategische communicatie, woordvoering, mediarelaties en dergelijke.
4. Voor welke opdrachtgevers/projecten werk je binnen Leene Communicatie?
De gemeente Rotterdam bijvoorbeeld, die werd in het najaar van 2006 opdrachtgever van Leene Communicatie. Michiel Koorenhof, die nog steeds bij de gemeente Rotterdam werkt, heeft ons destijds daar binnengehaald voor de communicatie van het Rotterdam Climate Initiative. We werken inmiddels ook voor tal van andere onderdelen van de gemeente. Dat de gemeente na zoveel jaren nog steeds voor ons kiest, vind ik fantastisch. Dat zegt ook echt iets over ons als bureau in relatie tot opdrachtgevers. Het gaat bij ons heel erg over de lange termijn. Over commitment en trouw. Ikzelf heb ook lange tijd allerlei dingen voor de gemeente Rotterdam gedaan. Nog zo’n voorbeeld: Vattenfall, eerder Nuon. Dat bedrijf is al opdrachtgever van ons bureau sinds 2011. En door de jaren heen waren er altijd wel momenten dat ik daar ook op de een of andere manier persoonlijk bij betrokken was.
5. Wat was voor jou de belangrijkste gebeurtenis in de afgelopen 20 jaar?
Op privévlak is dat natuurlijk de geboorte van mijn kinderen en dat soort bijzondere gebeurtenissen.
Als ik het wat breder trek, had ik drie jaar geleden gezegd: de aanslagen van 11 september 2001. Ik herinner me nog precies hoe die vliegtuigen de Twin Towers in New York invlogen. En ik weet nog dat ik me meteen bewust was van de impact die dit zou hebben. Op het gebied van beveiliging. Op hoe we naar andersdenkenden kijken. Op de hele wereldpolitiek.
Maar goed, dat was voordat de coronapandemie uitbrak. Dat is toch wel een gebeurtenis die qua impact zijn weerga niet kent. Daarbij moet gezegd worden: door corona wordt wel meer dan ooit duidelijk wat het belang is van communicatie. Zo kun je bijvoorbeeld van de coronacommunicatie vanuit de overheid vinden wat je wilt, maar het is toch wel heel knap hoe men er daar bijvoorbeeld voor zorgt dat er daags na elke persconferentie op de overheidswebsites helder staat weergegeven wat er de dag daarvoor precies is gezegd. Tot en met een aangepaste versie voor laaggeletterden.
6. Ben je op dit moment nog met andere dingen bezig?
Op dit moment werk ik voor de Commissie Werkelijke Schade. Die commissie toetst de schade van gedupeerden van de toeslagenaffaire. Om ervoor te zorgen dat zij alsnog de vergoeding krijgen waar ze recht op hebben. Ik ben bij dat project aangehaakt voor de woordvoering en de mediastrategie, maar ik denk ook mee over de klantcommunicatie. En ik schrijf mee aan de rapportages aan de Tweede Kamer.
Verder ben ik betrokken bij een onderzoek dat we doen voor Sociale Banken Nederland. Die organisatie neemt de private schulden over van mensen die getroffen zijn door de toeslagenaffaire. Dat zijn schulden bij organisaties en bedrijven die niet bij de overheid horen.
7. Wat voor bureau is Leene Communicatie volgens jou?
We zijn in de eerste plaats een enorm kwaliteitsgedreven bureau. Dat zit echt in het Leene-DNA. Verder wil iedereen die hier werkt iets goeds doen voor de samenleving. In het klein, met een aantrekkelijk nieuwsberichtje bijvoorbeeld. Of in het groot, waarbij ik bijvoorbeeld denk aan onze collega Martijn van der Wind, die nu interim-woordvoerder is bij het RIVM. Wat Leene Communicatie verder kenmerkt is de ambachtelijkheid die bij ons nog echt wordt gewaardeerd en gekoesterd. Op alle fronten, dus zowel aan de creatiekant, met de vormgevers en de tekstschrijvers. Maar ook aan de advieskant, met bijvoorbeeld een hele goede strategie.
8. Welke collega’s zijn je het meest bijgebleven en waarom?
Die vraag is nauwelijks te beantwoorden; inmiddels hebben er al bijna honderd mensen bij Leene Communicatie gewerkt. En ik meen het: dat zijn allemaal aardige mensen. Ik zou met ieder van hen zo weer in de kroeg een biertje kunnen drinken. Wat niet wil zeggen dat er hier nooit discussies worden gevoerd. Ik herinner me de eerste discussie die er was nog goed. Die ging over kwaliteit. Daarover wordt tot op de dag van vandaag nog regelmatig gediscussieerd.
9. Wat heb je geleerd bij Leene Communicatie?
Te veel om op te noemen. Een van de belangrijkste lessen is toch wel dat hoewel opdrachtgevers erg belangrijk zijn, het uiteindelijk begint en eindigt met de mensen die hen bedienen. Kortom: als je de klant centraal wilt stellen, moet je de talenten, wensen, dromen en behoeften van je collega’s als uitgangspunt nemen. Dat is precies wat we altijd hebben gedaan en wat we de komende jaren nog meer gaan doen.
10. Met welk gevoel kijk jij terug op je dienstverband tot nu toe?
Ik was de eerste bij Leene Communicatie met een dienstverband, maar dat dienstverband was van vrij korte duur. Ik heb al heel snel nadat ik bij Job kwam werken duidelijk gemaakt dat ik ondernemer ben en dat ik wilde instappen in het bedrijf. Maar de overstap van werknemer naar aandeelhouder was wel veel groter dan ik aanvankelijk dacht. Je stopt je hele hebben en houden in een bedrijf. Je kunt nooit meer niet aan het bedrijf denken. Daardoor is er een groot verschil tussen medewerker zijn met een dienstverband en de eindverantwoordelijkheid dragen. Maar ook hier geldt weer: je hebt het allebei nodig. Je kunt als onderneming onmogelijk functioneren zonder betrokken collega’s.
11. Wat was er toen/vroeger in de communicatiewereld helemaal anders dan tegenwoordig?
Twintig jaar geleden kon je als organisatie nog helemaal in je eentje dingen proberen en gedaan krijgen. Tegenwoordig móet je samen optrekken met stakeholders om impact te maken. Je moet als organisatie laten zien wat je verhouding tot de samenleving is. Of je nu Nike bent en je druk maakt over inclusiviteit. Of de Belastingdienst die de toeslagenaffaire moet oplossen. Mijn oudste dochter heeft net de studie bestuurskunde afgerond. Het is me opgevallen dat deze multi-stakeholderbenadering op de universiteit ook centraal staat. Twintig jaar geleden was dat nauwelijks een issue.
12. Wat was je grootste blunder, lachwekkende situatie of uitglijder?
Ik heb verschrikkelijk veel uitglijders gemaakt in de afgelopen twintig jaar, de ene groter dan de andere.
De meest lachwekkende situatie zal ik nooit vergeten. Toen Job en ik nog met z’n tweeën waren, heb ik hem een keer enorm voor de gek gehouden. Bij een van onze opdrachtgevers werkte toendertijd een communicatieadviseur die erg betrokken was bij ons bureau en die ons daarom soms nogal op de nek zat. Job voelde zich daardoor behoorlijk opgejut. Op een dag heb ik uit naam van die mevrouw een mailtje naar Job gestuurd. Dat hij er een potje van maakte, zoiets. Job had niks in de gaten. Ik zag het direct toen hij het mailtje las. Hij verschoot van kleur en begon aan zijn kin te plukken. Ik heb nog nooit zo gelachen. Sorry, Job…
13. Wat heb je toen nooit durven zeggen, maar wil je alsnog met ons delen?
Ik ben een open boek. Ik zeg altijd waar het op staat en probeer zo duidelijk mogelijk te zijn in mijn communicatie. Mensen weten dus precies wat ze aan me hebben.
14. Wat maakt Leene Communicatie volgens jou uniek?
Onze dienstverlening behoort echt tot de top van de Nederlandse markt. Maar daarmee onderscheiden we ons niet, want er zijn heel veel bureaus die het soort dienstverlening aanbieden dat wij ook aanbieden. Wat ons uniek maakt is onze bedrijfscultuur. De afgelopen jaren zijn diverse collega’s bij andere bureaus gaan werken. Ik heb niemand van hen ooit horen zeggen dat het bij het nieuwe bureau fijner werken was dan bij ons. En dat is echt niet uit beleefdheid. Dat komt doordat we onze collega’s hier écht willen kennen. We zijn hét bureau van de menselijke maat.
15. Wat was het leukste Leene-uitje waar je ooit bij was en waarom?
Dat is lastig kiezen. Het uitje dat me echt is bijgebleven was het eerste uitje naar de Ardennen, toen oud-collega Harm-Peter Smilde tijdens het mountainbiken bijna het loodje legde van uitputting. De studiereis naar IJsland was ook geweldig. En de laatste reis in oktober dit jaar, naar Madrid, was ook fantastisch.
16. Wat is volgens jou de belangrijkste communicatietrend van dit moment?
Ik geloof eigenlijk niet zo in trends, maar ik denk wel dat communicatie helpt om verschillen te overbruggen. Vroeger werd het als volgt geformuleerd: public relations is het stelselmatig bevorderen van wederzijds begrip tussen de organisatie en haar publieksgroepen. Die klassieke definitie is actueler dan ooit. Want communicatie kan een cruciale rol spelen om bijvoorbeeld polarisatie tegen te gaan. Communicatieprofessionals beschikken over de kennis en vaardigheden die nodig zijn om bruggen te slaan tussen groepen. Ik denk dan ook dat het tegengaan van polarisatie misschien wel de belangrijkste opgave van communicatieprofessionals is.
17. Waar zou Leene Communicatie zich volgens jou de komende 20 jaar op moeten richten?
We moeten ons blijven richten op de combinatie van advies en uitvoering, dus op meedenken en meedoen. En we moeten ambachtelijkheid blijven nastreven.
Verder neemt het belang van data en onderzoek alleen maar toe en zullen wij als bureau dus ook in die ontwikkeling moeten meegaan. En omdat er de komende jaren heel veel gaat gebeuren in de publieke ruimte, moeten we ernaar streven om de communicatie daarover goed te begeleiden. Als we dat doen, hebben we de komende jaren veel te bieden en kunnen we ook vasthouden aan onze full service-propositie.
18. Hoe zie jij de communicatiewereld over 20 jaar?
Dat vind ik een moeilijke vraag, ik kan niet in de toekomst kijken. Digitalisering en kunstmatige intelligentie worden ongetwijfeld steeds belangrijker.
19. Naar wie ben je benieuwd en wat zou je die persoon willen vragen?
Ik ben wel benieuwd naar oud-BIKKER-collega Paul Stamsnijder. Hij richtte in 2008 de Reputatiegroep op, een prachtig bedrijf. Ik zou het met hem willen hebben over reputatie versus transparantie. In hoeverre moeten wij ons als communicatieprofessionals eigenlijk met de reputatie van bedrijven bezighouden?
20. Wat is je wens voor Leene Communicatie?
Ik wens dat Leene Communicatie ook de komende twintig jaar het fantastische bureau blijft dat het is: het beste en tofste bureau om bij en mee te werken.